Sjahrzad Khodadadeh toont tekeningen, etsen, keramiek en een video in de projectruimte van Kunstenlab. Ze is het enige in Nederland geboren kind van een Iraanse familie en worstelt met deze dualiteit. De zwaarte van haar roots en de vrijheid die ze in Nederland ervaart. In deze tentoonstelling deelt ze verhalen rondom dit thema.
Vanuit haar achtergrond staat het delen van verhalen en rituelen centraal. Ze groeide op met verhalen over de Perzische cultuur over de tijd dat ze vrij waren en het leven konden vieren. Deze verhalen vinden hun weg in haar werk dat bestaat uit verschillende disciplines.
‘Anar’ is het meest persoonlijke werk van de Sjahrzad Khodadadeh en ontstond in een tijd van veel stress en angst binnen haar gemeenschap. ‘Anar’ betekent granaatappel in Farsi. Enerzijds staat de vrucht voor vruchtbaarheid. Anderzijds roept de rode kleur associaties op met bloed en de dood. De video in de projectruimte is een registratie van een performance waarin we de kunstenaar met drie vrouwen zien. Ze vervlechten elkaars haar met elkaar en pellen granaatappels. De rode pitten en het roze sap vloeien uit over het witte kleed waarop ze zitten. Vervolgens verwijderen ze een masker van elkaar gezicht. De handeling is intiem en kwetsbaar. Dan maken ze hun haren los, als einde van een ritueel van loslaten en verwerking.
De kunstenaar maakte ‘Anar’ na de tragische dood van Jina (Masha) Amini. Ze werd in 2022 vermoord door de Iraanse moraal-politie omdat ze haar hidjab niet volgens de voorschriften droeg. De protesten gaan nog altijd door en de Iraanse overheid reageert met brute repressie en executies. Het contrast is schrijnend: ooit was Iran een vooruitstrevend land met veel vrijheden. Deze situatie raakt de kunstenaar diep omdat haar ouders om dezelfde redenen uit Iran zijn gevlucht. Haar vader was politiek actief en verzette zich tegen het regime. Haar ouders voor een nieuw leven in Nederland om hun gezin en hun kinderen een nieuw leven te geven.
Anar gaat niet alleen over persoonlijk verdriet maar ook over collectief verzet. Het protesteren in Iran overstijgt individuele strijd en raakt aan een universeel verlangen naar vrijheid en gelijkheid. Dit universele thema probeert Khodadadeh in haar werk zichtbaar te maken. Verder is het werk ‘Catharsis’ te zien, dat bestaat uit etsen, schapenwol en keramiek. Het werk draait om loslaten en bevrijding. Het samenbrengen van deze werken geeft haar de kans om deze verschillende lagen van haar identiteit te onderzoeken. Ze voelt zich bevoorrecht dat ze in Nederland is geboren. Tegelijkertijd voelt ze zich altijd ‘de ander’. In haar familie is ze de enige die hier geboren is. In Nederland wordt ze vaak bekeken alsof ze hier niet geboren is. Daarbij merkt ze dat Nederland steeds meer polariseert. Hoe beweeg je je tussen die werelden? En kunnen al deze verschillende lijnen ooit samenvallen?
In haar tentoonstelling verbindt Khodadadeh diverse werkelijkheden met elkaar en toont ze de kracht van verbeelding. Het laat zien hoe je geworteld kunt zijn in verschillende werelden en verhalen en rituelen kunt doorgeven. En dat je tegelijkertijd met verbeelding een nieuw en eigen verhaal kunt vertellen. Een verhaal waarin intieme verbinding, gelijkheid en vrijheid prachtig samenvallen.
Opening
Echoes of Alignment wordt op zondag 26 januari om 15.00 geopend door Inge Pollet. Pollet is dichter, schrijver en artistiek directeur van Stichting Productiehuis Plaatsmaken in Arnhem. Aansluitend wordt de tentoonstelling Digits van Vibeke Mascini geopend.
Tentoonstelling Echoes of Alignment