Hannelotte van Elst toont een serie nieuwe werken in de projectruimte. Waar ze eerder de lens van haar camera op anderen richtte, kijkt ze je vanaf haar nieuwe tekeningen zelf aan. In haar kleurrijke zelfportretten van aquarel probeert ze het gevoel over te brengen van onzichtbaar ziek zijn.
De kunstenaar kreeg rond haar pubertijd ME/CVS, dat ook wel bekend staat als het chronisch vermoeidheidssyndroom. Een aantal jaar geleden kwam daar ook chronische migraine bij. Deze ziektes nemen een groot deel van haar dagelijks leven in beslag terwijl het voor anderen onopgemerkt blijft. Zo krijgt ze vaak te horen dat ze er helemaal niet ziek uit ziet. Hieruit ontstond een drang om deze aanwezige pijn te visualiseren.
Twee jaar geleden begon ze met het maken van kleine tekeningen in haar schetsboek. Het werd een soort visueel dagboek waarin ze uitte hoe ze zich die dag voelde. Langzaam groeiden de tekeningen groter. Ze verfijnde het voor haar nieuwe medium, en kwam met iedere laag dichter bij haar eigen gelaat en gevoel.
Waar de ene tekening gaat over hoe het voelt om een migraineaanval te hebben, gaat de ander juist over de fase ertussen. In die fase zijn er ook symptomen, maar niet zo zwaar als tijdens een aanval zelf. Op deze dagen wil ze graag dingen ondernemen en van het leven genieten. Maar hoe doe je dat als de volgende aanval altijd op de loer ligt?
De rode ogen in haar tekeningen waren symbolisch ingekleurd, maar begin dit jaar kleurden ze echt rood. Haar zicht verslechterde en ze kreeg andere vreemde en ontwrichtende symptomen. Na eindeloos veel ziekenhuisbezoeken ontdekte ze dat ze sarcoïdose heeft: een zeldzame auto-immuunziekte die ontstekingen in verschillende delen van haar lichaam veroorzaakt. De medicatie om deze ontstekingen te verminderen heeft vele bijwerkingen: waaronder hartkloppingen, een opgejaagd gevoel en slapeloosheid, terwijl je eigenlijk uitgeput bent.
De afgelopen tijd heeft de kunstenaar veel nieuwe gevoelens in haar lijf ervaren. Ze ontdekte gaandeweg dat het haar hielp om beelden te koppelen aan deze gevoelens. Kiezen voor zenuwpijn. Mieren voor gevoelsstoornissen. Een hart en aderen voor bonzende pijn. Door ze een gedaante te geven, herkent ze deze invasieve gevoelens sneller en kan ze deze beter ondergaan. Haar ogen sluiten als ze branden. Proberen te rusten wanneer de mieren over haar heen kruipen.
Hoewel we haar gezicht zien in de tekeningen staan de werken voor iets groters: voor de groep onzichtbaar zieke mensen in onze samenleving. De mensen aan wie je niet kunt zien dat ze ziek zijn, maar voor wie chronische en complexe klachten bij het dagelijks leven horen. De mensen voor wie er geen kant en klare kuur of planbare genezing aan de horizon ligt. Hoe gaan we daarmee om? En willen we hen wel zien? Of staan we liever niet stil bij hun ziek zijn dat voor ons onzichtbaar is?
Opening
De tentoonstelling wordt op vrijdag geopend om 20.00 uur door curator en cultuurwetenschapper Marieke Folkers, zij doet onderzoek naar de raakvlakken tussen kunst en gezondheid. Daarbij stelt zij vragen als: wanneer is iemand gezond en wie bepaalt dat? Op welke manier kan de ervaring van kunst bijdragen aan welzijn? Aansluitend opent de tentoonstelling 'Vanishing Loops' van Jordan Herregraven met een optreden van de band Sonic Sunset.
De titel van de tentoonstelling is een verwijzing naar het gedicht 'The Sick Rose' van William Blake.
Tentoonstelling The Sick Rose