Als kind kon ik driftig zijn weet ik van mijn moeder. Soms waren het zulke driftaanvallen dat niets meer hielp dan een koude douche… Nog steeds voelt dat als een traumatische ervaring. Tegen een koude douche kan ik nog steeds niet. Maar driftig heeft ook een andere connotatie: Begeesterd, iets dat je drijft, drijfveren erkennen. In Duits klinkt het wat mij betreft nog beter: Begeistert!

Een reflectie van Patrick Mangnus, werkzaam bij Kunstenlab en daarnaast kunstenaar en curator, op de tentoonstelling Dossier Notes: kijken zoals je luistert van Lies Kortenhorst. 

Op de website van Lies staat een prachtige omschrijving onder het kopje Verkenningen: ‘Feitelijk is het zo dat de behoefte aan krassen, de inkt op het papier te zien vloeien, de enige aanleiding is om werk te maken. Tijdens het werken komen de beelden, en nog later de woorden, maar dat is pas achteraf.’

Dossier

Modulaire Notes – Lies Kortenhorst

Drift:
‘De drift van de ogen, de drift van de neus, de drift van de oren, nee niet de drift van de mond, die heeft hier niets te doen.’

In de tentoonstelling Dossier Notes, kijken zoals je luistert, wordt een onderdeel in het werk van Lies Kortenhorst belicht dat voor haar van zeer grote invloed is op haar werk en een altijd prangende vraag: Is de invloed van muziek tijdens het werken zichtbaar… en kunnen we kijken zoals we luisteren?

Dossier notes is de gelijknamige publicatie uitgegeven door galerie het Bouwhuis samen met een prachtige overzichtstentoonstelling. De publicatie is een overzicht van werken met de daarbij horende notities, krabbels, zinnen die Lies gedurende alle jaren heeft opgetekend in kleine notitieboekjes en bewaard. Altijd op zoek naar de oorsprong van haar beelden en de Begeisterung waar een beeld ontstaat.

Ik zie Lies geconcentreerd bezig in haar atelier met meerdere werken tegelijk. Zoekend, bezig. Geconcentreerd op de maat van uiteenlopende muziek. Beweging, herhaling, ritme, patroon. Zoekend naar een beeld dat ontstaat en zich aandient.

Dossier

Ruimte:
‘Niet in de benauwdheid van mijn eigen intentie blijven hangen – zoeken- proberen – in een onbekende richting gaan- op een gelukkig moment ontstaat er iets- iets onafs – aangenaam onaf – dat geeft ruimte.’

Knippen, plakken, snijden, leesbaar, onleesbaar, associatief, schilderen, afplakken, weghalen, krassen, doorhalen en weer overschilderen….  En weer door: knippen, plakken, snijden, leesbaar, onleesbaar, associatief, schilderen, afplakken, weghalen, krassen, doorhalen en weer overschilderen…. Op de maat van een nummer. Herhaling, ritme, patroon, beweging…. Wordt dit ritme voelbaar en zichtbaar? Dwingt dit ritme de driftige handeling van het hart, hoofd en lijf waarmee wordt gewerkt?

Kijken zoals je luistert…. Voor deze tentoonstelling is Lies een samenwerking aangegaan met Voltmeister. De muziek van Voltmeister wordt gemaakt met modulaire synthesizers. Het start vanaf niets. Iedere keer is het anders. Improvisatie en reageren op elkaar staan centraal. Zie hier de eerste overeenkomst met de kunst van Lies waarbij zij bijvoorbeeld in de tekeningen op de tafel in de podiumruimte met twee handen tegelijk heeft getekend op improvisaties van Voltmeister.

Dossier

Voltmeister

Speciaal voor de Kunstenlabsteeg ontwikkelde Lies nieuwe schilderijen gebaseerd op het visuele aspect van de modulaire synthesizers. Deze deden Lies denken aan de opbouw en woekering van de stedelijke landschappen die ook al veelvuldig als inspiratiebron voor ander werk dienden.
Tekens en taal, van leesbaar naar onleesbare beeldelementen. Van betekenisgevers en gedachtenstromen naar de flikkerende ledlampjes en displays van het muzikale instrumentarium. De tekst is leesbaar van de wand naar het raam en weer terug. Een dialoog met de beschouwer, maar ook een dialoog binnen het werk zelf met meerdere lagen.

Dossier

Kijken met je oren; luisteren met je ogen. De kloof tussen kijken en luisteren lijkt haast niet groter in de kunst. Muziek is performatief, voorbijgaand, direct refererend aan gevoel, herinneringen en wat rest is de indruk…. Beeldende kunst daarentegen lijkt een eeuwigheidswaarde te implementeren. Het schilderij, de tekening…. Klaar om de indruk te complementeren. Maar daar gaat het Lies feitelijk niet over. Het gaat over het moment dat het beeld verschijnt op het netvlies van de beschouwer en zich daar voor het eerst associatief openbaart zoals het zich op een bepaald ogenblik ook ontvouwt voor Lies. Het zelfde geldt voor muziek die emoties of herinneringen triggert. Kijk, luister en sluit even uw ogen en droom mee.

Imagine:
‘Soms droom ik een landschap, meestal schilder ik.’

Wat een genot dat Lies driftig bezig blijft om de Begeisterung te zoeken en ons en alle anderen deelgenoot maakt van deze reis.

Patrick Mangnus, september 2019.