De vraag naar meer biodiversiteit en betere zorg voor bodem en dier is belangrijk. Maar wat vragen wij daarmee van boeren? Met welke uitdagingen worden zij dagelijks geconfronteerd? Lobke Meekes zoekt het uit door met het project Proefboer zelf boer te worden.
Wanneer we ons een ideaal scenario van ‘natuurlijk boeren’ in ons hoofd voorstellen zien we goede zorg voor een beperkt aantal dieren, zo weinig mogelijk gebruik van antibiotica, genoeg biodiversiteit en goede zorg voor de grond. Maar hoe moet dat dan? En tegen welke uitdagingen loop je dan aan als boer? Kunstenaar Lobke Meekes gaat het zelf ontdekken. Na een jaar van voorbereidingen start zij Proefboer, een project waarbij zij samen met consumenten voedsel produceert en deze ervaringen deelt.
Experiment
Lobke Meekes ziet ProefBoer als een proefproject om boer te worden. Waarin ze experimenteert met nieuwe duurzame technieken om op een andere manier ‘te boeren’. In dit proces worden consumenten actief betrokken in de keuzes die in het project worden gemaakt. Wil je bijvoorbeeld ’s winters eieren dan moet er gebruik gemaakt worden van kunstlicht. Meekes wil de consument meer inzicht geven in hoe iets van grond tot mond komt. Laten zien wat is er nodig is om kakelverse producten te telen, maken, produceren en te verkopen. Niet argeloos je boodschappenwagen volladen, maar bewust nadenken over de consequenties van jouw keuzes over het huidige voedselpatroon. Ze wil dit gaan doen door eens in de zes weken met consumenten op de tafel te gaan zitten en de dilemma’s, keuzes en wensen rondom de productie te bespreken. En dit proces vast te leggen.
Verbinding agrarische sector
Een ambitie die veel steun, enige scepsis en kritische blikken van haar (agrarische) buren teweeg brengt. “De gesprekken met mijn buren zijn erg waardevol voor me. Ik vind het geweldig dat zij zo meeleven. Ze produceren op een veel grotere schaal, waardoor er ook andere keuzes gemaakt worden. Een kijkje in hun keuken vertelt zoveel over ons huidige voedselsysteem.”
Eigen ontdekkingen
Meekes liep zelf ook al tegen de nodige problemen aan. Een biologisch keurmerk krijg je bijvoorbeeld pas na een overgangsperiode van twee jaar. “Toen zei ik: ‘maar wat als ik meteen biologisch begin?’ Het antwoord was: dan is er een overgangsperiode van twee jaar’’, zegt Meekes. Dus goede intenties kunnen tegen een bureaucratische muur stuklopen. “Een ander voorbeeld zijn mijn varkens. Ik wil op natuurlijke wijze vee houden, maar hoe zorg ik dat ze gedekt worden? Mijn ras komt uit Friesland. Breng ik dan één varken daar helemaal heen en haal ik ‘m later weer op? Of koop ik zaad en insemineer ik zelf. Veel makkelijker, maar is dat dan nog natuurlijk?’’
Delen
De kunstenaar hoopt een goede boer te worden. Met zorg voor de bodem en dieren, met plezier in haar werk en hopelijk met een kleine boterham als financieel resultaat. Nog belangrijker is kennis delen. “Ik deel mijn ervaringen, vragen en dilemma’s met consumenten en boeren via berichten en vlogs. Zo hoop ik de relatie tussen consumenten en boeren te verbeteren. Mensen kunnen me volgen, straks producten bij me afnemen waardoor ze direct merken wat de invloed van sommige beslissingen is via proefboer.nl.’’