Het verhaal en de plek
De ruilverkavelingen van de afgelopen driekwart eeuw hebben grote delen van Overijssel een nieuw aanzien ge­geven. Kenmerkend voor de ruilverkaveling in Vriezenveen is dat ook landschappelijke elementen van vóór de ruilver­kaveling behouden zijn gebleven en nog steeds zichtbaar zijn. Hierdoor ontstond een uniek landschap van oud en nieuw land naast elkaar. De kijkheuvel tussen Fayersheide en de toekomstige zandwinplas ten westen daarvan, vormt een opmerkelijke locatie: het is een verbindingspunt tus­sen oud, nieuw en alweer verdwijnend ‘nieuw’ landschap.

Het kunstwerk
De opeenvolgende landschappelijke veranderingen staan centraal in dit werk van kunstenaar Rob Sweere. In ‘Het Vijfde Landschap’ heeft hij het agrarisch industriële materieel verwerkt dat zo kenmerkend was voor de ruil­verkaveling en dat ook nu weer wordt ingezet bij de laatste grootschalige planologische ingreep in het gebied. De kunstenaar heeft twee rupsbanden van een authentieke dragline gebruikt en met plaatstaal aan elkaar bevestigd. Nieuw element is een eikenboom. De eikenboom als ultiem symbool voor de vervolmaking van de nieuwste, geschapen natuur. ‘Het Vijfde Landschap’ heeft een te­genhanger in ‘De Giek’, een kunstwerk nabij de T-splitsing Veeneindeweg/Veenschapsweg 5 kilometer verderop.

Wij hebben coördinaten van de locatie hiernaast vermeld, via de app Commander Compass Lite kunt u deze invoeren en dit Canonkunstwerk vinden.

Het gedicht
Naar aanleiding van de geschiedenis, de plek en het kunstwerk heeft dichter Koos Geerds een gedicht geschreven:

het vijfde landschap
verbaas je maar op deze heuveltop

die als een kleine eindmorene ligt
na de voltooiing 

er zal geen ander landschap zijn dan dit
onze ontginningsdrift heeft ons doodmoe

en murw gemaakt
er zal geen volgend tijdperk nodig zijn

het slotakkoord van heel de symfonie
galmt enkel na

de mastodont van de techniek omarmt
zijn oude concurrent als op een tombe

een liefdespaar elkaar 
er is een rust en kalmte neergedaald

alsof het paradijs dat ooit verging
is weergevonden

vrede – de wereld is opnieuw begonnen
De eikenboom is ter beschikking gesteld door boomkwekerij Udenhout, uit Udenhout