Het verhaal en de plek
Door de toenemende vraag naar turf als brandstof voor de stedelijke bevolking in het westen van Nederland werden eeuwenlang uitgestrekte veengebieden in het Land van Vollenhove ontgonnen. Voor het landschap had deze ontginning grote gevolgen. Zo ontstonden er steeds vaker grote waterplassen. Eind 18e eeuw brak de Zuiderzeedijk tijdens hevige noordwesterstormen twee jaar achtereen door. Dit had fatale gevolgen voor het dorp Beulake. Na de laatste doorbraak hield een groep dorpsbewoners nog anderhalf etmaal stand in de kerk tot uiteindelijk het hele dorp onder water verdween. Het gebied veranderde in veenplassen, wieden genoemd. Het grootste wiede werd vernoemd naar het verdronken dorp.
Het kunstwerk
Volgens de overlevering was na die rampzalige nacht alleen de kerktoren nog jarenlang boven het water zichtbaar. Voor kunstenaar Alphons ter Avest was dit aanleiding om precies op deze plek een monumentale, 7,5 meter hoge toren van aluminium buizen en raderen te plaatsen. Het raderwerk in de toren geeft de voortgang van de tijd aan, die voor het dorp Beulake op het beslissende moment tot stilstand is gebracht. Met een bootje kun je bij het raderwerk en de klok komen. Door de tijd opnieuw in beweging te zetten, klinkt een heldere bel over het water als een poëtische, bijna sacrale verwijzing naar deze opmerkelijke geschiedenis.
De kunstenaar
In de beelden van Alphons ter Avest speelt perceptie en transformatie een belangrijke rol, waarbij het hem gaat om het bereiken van een helder en transparant beeld met een gelaagde betekenis. Aan de basis hiervan liggen vaak alledaagse objecten, een auto, een caravan, een huis, modelbouwmateriaal, speelgoed, etc. Deze iconen van onze tijd vormen een aanleiding maar staan niet model. Hij modelleert deze beelden opnieuw om ze te betrappen op hun wonderlijke dubbelzinnigheid.
Wij hebben coördinaten van de locatie hiernaast vermeld, via de app Commander Compass Lite kunt u deze invoeren en de canonkunst vinden.
Het gedicht
Naar aanleiding van de geschiedenis, de plek en het kunstwerk heeft dichter Koos Geerds een gedicht geschreven:
beulake
zo nauwgezet en stap voor stap
staken zij de grond onder hun voeten weg
het water vormt de spiegel van de vloed
die hun gewroet een eeuw had voorbereid
maar veen is turf en turf is brood
en honger is de wachter van het graf
zo leven mensen lijdzaam met de dood
de dagelijkse nood hun baak en gids
een torenspits was enkel wat er bleef
die nog decennia naar de wolken wees
hoever men reikt dat is de grote vraag
wat is ons overzicht ons perspectief
hun wijsheid was een godshuis op de aarde
van waaruit psalmgezang bij storm naar boven steeg